Bert Hellinger: De Volgorde van liefde tussen ouders en kinderen.

Hoe zijn familieopstellingen ontstaan? 

Vinden we antwoorden in oudere boeken van Bert Hellinger?

Dit boek van Hellinger stamt uit 1996

Het gaat over het systemische midden en heeft als titel: ‘Het midden voelt licht aan’. 

Familieopstellingen zijn een bijzonder fenomeen.

Het wezen van een familieopstelling is wezenlijk anders dan het westerse goed of fout.

In essentie komt het erop neer, dat het de kunst is alle facetten in je hart te sluiten.

Dat hoeft niet te betekenen dat je het met alles eens bent.

Je kunt het zien, erkennen en een plek in je hart geven.

Als je dat wat toch al bestaat niet erkent, kan dat schadelijke gevolgen hebben voor een succesvol leven, voor je relaties en je gezondheid.

Dit is één van Bert Hellingers eerste boeken.

Daarmee reis ik terug naar de roots van opstellingen.

Als je dit boek leest, ontdek je dat dit boek de kraamkamer is van al zijn volgende boeken.

Ik vertaal zo’n 7 – 10 pagina’s per week.

Dit is deel 6: “Ordening van liefde tussen ouders en kinderen en in het gezin.”

In het begin zeg ik iets over de wisselwerking tussen ordening en liefde. Het is een poëtische tekst en ik spreek het langzaam uit.

Volgorde en liefde

Liefde vervult wat de ordening omvat.
Zij is het water, de ordening de kruik.

De ordening verzamelt,
de liefde stroomt.
Ordening en liefde werken samen.

Zoals een lied dat klinkt zich voegt naar de harmonieën,
zo voegt de liefde zich naar de ordening.
En zoals het oor moeilijk went
aan dissonanten, zelfs als ze worden toegelicht,
zo went onze ziel moeilijk
van liefde zonder ordening.

Sommigen gaan met deze ordening om,
alsof het slechts een mening zou zijn,
die ze naar believen hebben of kunnen veranderen.

Maar ze is ons gegeven.
Ze werkt, ook zonder dat we haar begrijpen.
Zij wordt niet gedacht, ze wordt gevonden.
We ervaren haar, zoals geest en ziel,
door het effect.

De verschillende volgordes

Aan de werking ervan ontlenen we eerder de volgorde van de liefde en uit de effecten leiden we de wetten af, waardoor we in liefde winnen of verliezen. Daarbij wordt duidelijk, dat gelijksoortige relaties dezelfde volgorde volgen, bijvoorbeeld relaties tussen echtparen. En dat andersoortige relaties een andere volgorde volgen.

Daarom is de volgorde van de liefde verschillend voor de relatie tussen het kind en de ouders vergeleken met de relaties binnen het gezin. Ze zijn verschillend voor de paarrelatie tussen man en vrouw en verschillend voor de relatie van het paar als ouders met hun kinderen. En ze verschillen in hun relatie tot het ondersteunende geheel, d.w.z. voor dat wat wij als spiritueel of religieus ervaren.

Ouders en kinderen

Tot de volgorde van de liefde tussen ouders en kinderen hoort ten eerste, dat ouders geven en dan kinderen nemen. Ouders geven hun kinderen wat ze eerder van hun ouders ontvangen hebben en wat ze als koppel van elkaar nemen en geven. De kinderen nemen in de eerste plaats hun ouders als ouders en in de tweede plaats al het andere dat hun ouders hen verder nog geven. In ruil daarvoor geven de kinderen wat ze van hun ouders hebben ontvangen later door aan anderen, vooral als ouders aan hun eigen kinderen. Wie geeft, mag geven omdat hij van tevoren ontvangen heeft en wie neemt, mag nemen omdat hij later zal geven.

Wie eerder was, moet meer geven omdat hij meer heeft genomen en wie later komt, neemt nog meer. Want hij die voldoende ontvangen heeft zal later aan anderen geven. Iedereen voegt zich, of ze nu geven of nemen, naar dezelfde volgorde en volgt dezelfde wetmatigheid.

Deze volgorde is ook van toepassing op geven en nemen tussen broers en zussen. Degene die er eerder is, moet geven aan degenen die later komt en wie later komt, moet van de eerderen nemen. Wie geeft, heeft van tevoren genomen, en wie neemt, moet later ook geven. Daarom geeft het eerste kind aan het tweede en derde kind, het tweede kind neemt van het eerste en geeft aan het derde kind en het derde kind neemt van het eerste en het tweede. Het oudere kind geeft meer en het jongere kind neemt meer. Aan de andere kant zorgt de jongste op oudere leeftijd vaak voor de ouders.

Conrad Ferdinand Meyer beschrijft deze beweging van boven naar beneden aandoenlijk in zijn gedicht:

De Romeinse fontein

De straal stijgt op en giet vallend
vol de marmeren ronde kom,
die, zich vermommend, overstroomt
in een tweede kom want;
de tweede geeft, ze wordt te rijk,
de derde haar vloed,
en elke neemt en geeft tegelijkertijd
stroomt en rust uit.

Het eerbiedigen

Het tweede deel van de volgorde van de liefde tussen ouders en kinderen en tussen broers en zussen is dat iedereen die het geschenk aanneemt, dat hij heeft ontvangen de gever eert van wie hij heeft genomen. Wie het op deze manier aanneemt, houdt het ontvangen geschenk tegen het licht zodat het schijnt, en alhoewel het licht verder naar beneden stroomt, valt de glans terug op de gever, zoals de onderste schaal in het water, om in het beeld van de Romeinse fontein te blijven, de onderste schaal in het water dat het van bovenaf ontvangt, het water dat over de schaal vloeit, de lucht erboven  weerspiegelt.

Als derde behoort tot de volgorde van de liefde in het gezin een hiërarchie die, zoals geven en nemen, van boven naar beneden loopt, volgens vroeger en later. Daarom hebben ouders voorrang op kinderen en heeft het eerste kind voorrang op het tweede.

De stroom van geven en nemen van boven naar beneden en de stroom van tijd van vroeger naar later kan niet gestopt of omgekeerd worden, noch van richting veranderd, noch van beneden naar boven of van later naar vroeger. Daarom staan ​​de kinderen altijd onder hun ouders en komt het latere altijd na het eerdere. Het geven en nemen en met hen de tijd stromen alleen maar door, maar nooit terug.

Het leven

*

Degene die dit proces lukt, is met zichzelf in het reine en weet zichzelf in orde en gezond.

De weigering

Sommigen zijn van mening dat als ze hun ouders op deze manier aannemen, er ook iets ergs in ze kan stromen, iets waar ze bang voor zijn. Bijvoorbeeld een eigenaardigheid van de ouders of een belemmering zonder de schuld daaraan. Dan sluiten ze zichzelf ook af voor het goede van de ouders en nemen het leven niet in zijn geheel.

Velen van degenen die weigeren hun ouders in hun geheel aan te nemen, proberen deze tekortkomingen goed te maken en zoeken dan misschien zelfrealisatie en verlichting. De zoektocht naar zelfrealisatie en verlichting is slechts een geheime zoektocht naar de nog niet aangenomen vader en de nog niet aangenomen moeder. Maar wie zijn ouders afwijst, wijst zichzelf af en voelt zich dienovereenkomstig blind en leeg.

Het bijzondere

Maar er is nog iets dat daarbij in overweging genomen moet worden. Het is een geheim. Ik kan het niet motiveren. Maar als ik erover praat, komt onmiddellijke goedkeuring mij tegemoet. Want iedereen ervaart iets unieks te hebben dat niet van de ouders kan worden afgeleid. Ook daarmee moeten we instemmen. Het kan iets lichts of iets zwaars zijn, iets goeds of iets slechts. We kunnen het niet uitkiezen. Maar wat men ook doet of nalaat, of je nu voor of tegen bent, je wordt in dienst genomen, of je wilt of niet. We ervaren het als een taak of als een roeping die niet is gebaseerd op onze verdienste en niets op onze schuld als het bijvoorbeeld iets zwaars of iets wreeds is. We worden links- of rechtsom in dienst genomen.

De goede gaven van hun ouders

De ouders geven ons niet alleen het leven. Ze voeden ons, onderwijzen ons, beschermen ons, zorgen voor ons en geven ons een thuis. En het is gepast dat we het nemen zoals we het van onze ouders krijgen. Hiermee zeggen we tegen de ouders: “ik neem alles tot me – met liefde.” Dat hoort er natuurlijk bij: ik neem het met liefde tot me. Dit is een manier van leven die tegelijkertijd in balans is omdat de ouders zich gerespecteerd voelen. Dan geven ze des te liever.

Als we op deze manier van onze ouders nemen, is het meestal voldoende. Er zijn uitzonderingen die we allemaal kennen. Het is misschien niet altijd wat en hoeveel we willen, maar meestal is het voldoende. Als het kind volwassen is, zegt het tegen de ouders: “ik heb veel gekregen en het is voldoende. Ik neem het mee mijn leven in.” Dan weet het kind zichzelf tevreden en rijk. En het voegt eraan toe: “de rest doe ik zelf”. Ook dat is een mooie zin. Het maakt zelfstandig. Dan zegt het kind nog tegen de ouders: “en nu laat ik jullie met rust”. Dan wordt het van zijn ouders losgemaakt en toch behoudt het zijn ouders en de ouders behouden het kind.

Maar als het kind tegen de ouders zegt: “jullie moeten me nog meer geven”, dan sluiten zich de harten van de ouders. Ze kunnen het kind niet meer zo graag en zo veel geven, omdat het eist. En ook het kind, zelfs als het iets ontvangt, kan het niet aannemen. Anders zou zijn claim komen te vervallen.

Als een kind volhardt in zijn aanspraken aan de ouders, kan hij niet van hen loskomen. Want de claim bindt het kind aan de ouders. Maar ondanks deze claim heeft het zijn ouders niet, en evenmin hebben de ouders het kind.

Het persoonlijke van de ouders

In aanvulling op wat ze als ouders zijn en geven, hebben ze ook iets dat ze als verdienste hebben verdiend of als verlies hebben geleden. Dit is van hen persoonlijk. De kinderen nemen er deel aan, maar de ouders mogen en kunnen dit persoonlijke niet aan hun kinderen geven en de kinderen mogen en kunnen het niet van hun ouders aannemen. Want hier is iedereen de smid is van zijn eigen geluk en ongeluk.

Als een kind het persoonlijk goede claimt van de ouders zonder eigen prestatie of zonder een persoonlijk geleden noodlot en leed aantrekt, dan verhoogt het de claim zonder gerede basis en zonder de prijs.

Het geven en nemen dat in het gezin het leven dient, wordt veranderd in het tegendeel wanneer een later iemand iets zwaars overneemt van een eerder iemand.

Bijvoorbeeld als een kind een schuld van de ouders op zich neemt of een ziekte of een noodlot of verplichting zonder geleden te hebben voor het onrecht. Want de eerstgenoemde heeft het niet als een goed geschenk van een vroegere persoon aangenomen om het later door te geven, maar het behoort tot zijn persoonlijke lot en het blijft zijn verantwoordelijkheid. Het hoort ook bij zijn waardigheid en wanneer hij het aanneemt en wanneer anderen het hem laten hebben, en het heeft een speciale kracht en iets bijzonder goeds. Dit goede kan hij later aan iemand geven zonder de prijs die hij ervoor betaald heeft.

Als een later iemand iets slechts van een eerdere overneemt, ook al is het uit liefde, dan komt iemand tussenbeide in de meest persoonlijke van iets dat vooraf aan een ander bestemd is en neemt de waardigheid en kracht van het ergste weg. Dan blijft van het goede van het slechte voor beiden zonder de zaak slechts de prijs.

De arrogantie

De volgorde van het geven en nemen wordt in een gezin op zijn kop gezet als een latere, in plaats van de eerdere te nemen en hem daarvoor in ruil te eren, aan de eerdere geven wil alsof hij zijn gelijke zou zijn of zelfs superieur aan hem. Bijvoorbeeld als ouders van hun kinderen nemen en kinderen hun ouders iets willen geven wat ze van hun ouders of van hun partner niet kunnen nemen. Want dan willen de ouders willen als kinderen nemen en de kinderen willen geven als ouders. Dan zou het nemen en geven in plaats van van boven naar beneden te stromen, tegen de zwaartekracht in van beneden naar boven stromen. Maar zulk een geven komt als een beek die bergopwaarts in plaats van bergafwaarts stromen wil niet aan.

Onlangs had ik een vrouw in een groep wiens vader blind en wiens moeder doof was. De twee vulden elkaar goed aan. Maar de vrouw meende, dat ze voor de ouders moest zorgen. Toen heb het gezin opgesteld, zoals ik vaak doe als ik verborgen dingen aan het licht wil brengen. Tijdens de opstelling gedroeg het kind zich alsof het groot was en de ouders klein. Maar de moeder zei tegen het kind: “dat met papa, dat kan ik zelf.” Ook de vader zei: “dat met mama, dat kan ik zelf. Hier hebben we jou niet voor nodig.” De vrouw was erg teleurgesteld. Ze werd teruggezet naar de maat van het kind.

De volgende nacht kon ze niet slapen en ze vroeg me of ik haar kon helpen. Ik zei haar: “degene die niet kan slapen denkt te moeten oppassen.” Toen heb ik haar het kleine verhaal van Borchert over een jongen verteld die na de oorlog in Berlijn op zijn overleden broer past, zodat de ratten niet opvreten. Het kind was helemaal uitgeput omdat het meende te moeten waken. Toen kwam er een vriendelijke man die zei: ” maar `s-nachts slapen de ratten toch” . En het kind viel in slaap. De volgende nacht sliep de vrouw beter.

Als een kind de volgorde van geven en nemen overtreedt, straft het zichzelf zwaar, vaak met mislukking en ondergang en zonder dat het van de schuld en de samenhang weet. Want als het kind iets geeft of neemt wat hem niet toekomt, schendt het de volgorde van de liefde, merkt het de eigen aanmatiging niet op en denkt dat het goed is. Deze volgorde echter laat zich door liefde niet overwinnen. Omdat vanuit liefde een gevoel van evenwicht in de ziel werkt dat de orde van de liefde zelf en de prijs van geluk en leven helpt en compensatie voor. Daarom is de strijd van de liefde tegen de orde ook het begin en het einde van elke tragedie en als er maar één manier is om te herinneren: inzicht in de orde en die vervolgens met liefde volgen. Inzicht in orde is wijsheid en het met liefde volgen is nederigheid.

Want bij elke liefde werkt in de ziel een gevoel voor evenwicht, wat de volgorde van de liefde, zelfs met geluk en leven als prijs, helpt om recht en evenwicht te krijgen. Daarom is de strijd van de liefde tegen de orde ook het begin en het einde van elke tragedie en er is maar één manier om eraan te ontsnappen: inzicht in de orde krijgen en die vervolgens met liefde volgen. Inzicht in orde is wijsheid en het met liefde volgen is nederigheid.

De lotsgemeenschap

Ouders en kinderen vormen samen ook een lotsgemeenschap waarin iedereen op vele manieren op de ander aangewezen is en waarin elk naar zijn vermogen moet bijdragen aan het algemeen welzijn. Hier geeft en neemt iedereen. Hier geven ook de kinderen aan hun ouders, als ze bijvoorbeeld op oudere leeftijd voor de ouders zorgen en hier eisen en nemen de ouders van hun kinderen. Tot zover over de volgorde van de liefde tussen ouders en kinderen.

Het gezin

de tweede relatie die voor ons belangrijk is, ontstaat tegelijkertijd met de relatie met onze ouders, want we behoren niet alleen tot onze ouders, we behoren ook tot ons gezin. Met onze ouders horen wij ook tot hun gezinnen en behoren nu tot een gezin, waarin de gezinnen van vader en moeder zijn verbonden. Een gezin gedraagt ​​zich alsof ze bijeengehouden wordt door een kracht die alle leden verbindt en door een gevoel van orde en evenwicht dat even werkzaam is in alle leden. Wie zich met deze kracht verbindt en ermee rekening houdt, behoort ook tot dit gezin.Wie zich niet meer met deze kracht verbindt en er geen rekening meer mee houdt, behoort niet meer tot dit gezin. Daarom kan men uit het bereik van deze kracht en dit gevoel zien wie tot het gezin behoort.

In de regel omvat het gezin:

1. het kind en zijn broers en zussen ook de doden en de doodgeborenen
2. de ouders en hun broers en zussen, ook de doden en de doodgeborenen evenals de onwettig geborenen en de halfbroers en -zussen
3. de grootouders
4. soms één van de overgrootouders
5. en er behoren ook niet-verwante toe, namelijk al diegenen die in het gezin plaats hebben gemaakt voor een ander, bijvoorbeeld eerdere partners van de ouders of grootouders en allen van wie het ongeluk of de dood in het gezin tot voordeel strekte.

De binding in het gezin

De leden van de het gezin zijn lange tijd aan elkaar verbonden alsof ze een lotsgemeenschap zijn waarin het slechte lot van een lid iedereen treft en ervoor zorgt dat ze het met hem willen delen. Als bijvoorbeeld in een gezin een broer of zus vroegtijdig sterft, dan willen andere broers en zussen hem volgen. Ouders of grootouders willen ook wel eens overlijden omdat ze een dood kind of kleinkind willen volgen. Of als de ene echtgenoot overlijdt, wil de andere vaak ook dood. Dan zeggen de levenden innerlijk tegen de doden: ik zal je volgen. Velen die een levensbedreigende ziekte hebben zoals kanker of die een ernstig ongelukken hebben of het risico lopen zelfmoord te plegen, staan ​​onder de druk van hechting door noodlot en liefde en zeggen innerlijk: “Ik volg je.”

Nauw hiermee verbonden is het beeld dat de een voor de ander in diens plaats kan stappen. Dat betekent dat hij namens hem lijden, verzoening en sterven op zich kan nemen en op deze manier de ander kan bevrijden van diens noodlot. De innerlijke zin achter dit gedrag luidt: “liever ik dan jij.”

Als een kind bijvoorbeeld ziet dat een lid gezinslid ernstig ziek is, dan zegt dan innerlijk: “ik word liever ziek dan jij.” Of als een kind ziet dat iemand zichzelf heeft opgezadeld met een ernstige schuld waarvoor hij boete moet doen, dan zegt het: “ik verzoen mij liever dan jij.” Of als een kind ziet dat iemand die dicht bij hem of haar staat het gezin wil verlaten of dood wil gaan, dan zegt het: “liever verdwijn ik, dan jij.”

Wat hier opvalt is dat het vooral de jongere leden in het gezin zijn die plaatsvervangend willen lijden, verzoenen en sterven, het gaat dis vooral om de kinderen. Maar dit plaatsvervangende gebeurt ook tussen echtparen.

Hierbij moet worden opgemerkt, dat dit proces grotendeels onbewust verloopt, zodat de betrokkenen het niet doorzien, noch degenren die plaatsvervangend optreden, noch degenen die dit handelen zou moeten helpen. Maar degene die nu de verbinding van het noodlot kent, kan zich met deze kennis daarvan losmaken. Bijzonder indrukwekkend komen de verbindingen met het noodlot aan het licht in familieopstellingen.

De heelheid

Nauw verbonden met de noodlotsbinding is het behoud van de heelheid in het gezin. Dat betekent dat er in het gezin een krachtig gevoel van orde waakt, dat even werkzaam is in alle leden, en ervoor zorgt dat iedereen die tot het gezin behoort, behouden blijft, ook na de dood. Want tot het gezin behoren zowel de levenden als de doden, meestal tot de derde en soms zelfs tot de vierde en de vijfde generatie. Daarom, dat als een gezin een lid verliest, bijvoorbeeld omdat de toegang tot het gezin geweigerd wordt of gewoon omdat het vergeten wordt, dat is er binnen het gezin een onweerstaanbare behoefte ontstaat om de verloren gegane heelheid te herstellen. Dat gebeurt, doordat het verloren gegane lid als het ware door een ander wordt vertegenwoordigd via identificatie.

Ook dit proces verloopt onbewust en ook hier treft de last van het herstellen van de heelheid vooral de kinderen. Ik geef hier een noodzakelijk grondig voorbeeld van.

Een getrouwde man ontmoet een andere vrouw en zegt de eerste vrouw: “ik niets meer met jou te maken hebben.” Als hij dan met zijn nieuwe vrouw kinderen krijgt, zal een kind de verlaten eerste vrouw vertegenwoordigen en de vader misschien met gelijke haat bevechten die de verlaten vrouw heeft, of zich terugtrekken met hetzelfde verdriet als de verlatene. Maar hij weet niet dat het de buitengeslotene aanwezig maakt en tot uiting brengt. En zijn ouders weten dat ook niet.

De gezinsbinding

In het gezin moeten daarom onschuldige leden boete doen voor de schuldigen. Op deze manier moet het onrecht aan eerderen, of het onrecht van de  eerdere, goedgemaakt en gecompenseerd worden door lateren. Bovenal zullen de kinderen zijn, die door hogere autoriteiten worden opgeroepen om onrecht te compenseren. Dat heeft waarschijnlijk te maken met het feit dat er binnen het gezin ook een hiërarchie is volgens welke de eersten voorrang hebben op de lateren en de lateren de eersten moeten dienen en de lateren opgeofferd voor het welzijn van de eersten. Daarom is er in het gezin geen rechtvaardigheid zoals er onder gelijken is.

Het gelijke recht om erbij te horen

Binnen het gezin geldt de basiswet dat iedereen die erbij hoort, hetzelfde recht heeft op lidmaatschap. In veel families wordt echter sommige leden dit recht ontzegd. Als bijvoorbeeld een getrouwde man een onwettig kind heeft, zegt zijn vrouw wel eens: “Van dit kind en de moeder wil ik niets weten, die horen er niet bij.” Of als een familielid een zwaar noodlot trof, als bijvoorbeeld de eerste vrouw van grootvader stierf tijdens de bevalling, dan maakt haar lot de anderen bang en zwijgen ze haar dood achter alsof ze er niet meer bij hoort. Of een familielid dat afwijkend gedrag vertoont, krijgt van de anderen te horen: “Je bent een schande voor ons en daarom sluiten wij je buiten.”

Veel hoogstaande moraal betekent in de praktijk niets anders dan dat de één tegen de ander zegt: “We hebben meer recht om erbij te horen dan jij.” En ook: “Jij hebt minder recht om erbij te horen dan wij.” Of “U hebt uw recht om erbij te horen vergokt.” Goed betekent niets anders dan dat ik meer rechten heb en kwaad betekent weinig anders dan dat jij minder rechten hebt.

Ook kinderen die te vroeg overleden of doodgeboren zijn wordt het recht om erbij te horen vaak ontzegd, bijvoorbeeld omdat het kind vergeten wordt. Soms geven de ouders het volgende kind de naam van het overleden kind. Ze zeggen als het ware tegen het dode kind: “Je maakt er geen deel meer van uit” en het dode kind houdt zijn naam niet eens.

Als de leden van een familie een eerder iemand het recht om erbij te horen ontzeggen, of dat nu is omdat ze hem verachten of omdat ze bang zijn voor zijn noodlot of omdat ze niet willen erkennen dat hij plaats heeft gemaakt voor een later iemand of als ze niet erkennen wat ze hem nog meer schuldig zijn, dan imiteert iemand hem later onder druk van het compenserende belang door identificatie, zonder dat hij het merkt en zonder zich daartegen te kunnen verdedigen.

Dus overal waar een lid dit lidmaatschap wordt ontzegd, is er een onweerstaanbare drang in de clan om de verloren perfectie te herstellen en het onrecht dat is opgetreden te compenseren door het uitgesloten lid te vertegenwoordigen en te imiteren. Dit hangt ook samen met het feit dat nabestaanden vaak een schuldgevoel hebben jegens iemand die voortijdig is overleden, omdat zij hun leven tegenover de doden als onrechtmatig ervaren. Vervolgens willen ze het onrecht compenseren door hun leven in te perken, zonder dat ze weten waarom.

Het verlies erbij te horen

Maar als een gezinslid een ander lid doodt, heeft hij zijn recht om erbij te horen verspeeld. Het moet buitengesloten worden. Als het toch nog steeds in het gezin blijft, vertrekt meestal een ander gezinslid in zijn plaats. Vandaar dat zachtaardigheid jegens de moordenaar geldt als hardheid jegens een onschuldig kind. Dit geldt overigens ook voor doodsbedreigingen en poging tot moord. Abortus valt echter niet onder deze gezinswet, hoewel ze soms vergelijkbare gevolgen hebben voor de ouders persoonlijk. Geaborteerde kinderen worden meestal niet vertegenwoordigd door andere kinderen.

Ook andere moordenaars verliezen hun recht om erbij te horen, misschien omdat de orde van bloedwraak onbewust in de ziel doorwerkt. Hun uitsluiting zou dan een herstel zijn voor het systeem van het slachtoffer. Ook hier geldt: als de dader niet gaat, vertrekt er vaak een onschuldig persoon in zijn plaats en meestal weer een kind.

De volgorde van de liefde

Er heerst in het gezin dus een archaïsche ordening, die ongeluk en leed vermeerdert in plaats daarvan het een halt toe te roepen. Want als onder druk van een blind evenwichtssysteem een nakomeling voor een eerdere persoon iets uit het verleden met terugwerkende kracht in orde wil maken, dan komt er geen einde aan het kwaad. Dit ordening behoudt haar kracht zolang het onbewust blijft. Maar als ze aan het licht komt, kunnen we het op andere manieren vervullen zonder de ernstige gevolgen ervan. Dan komen andere ordeningen aan bod, die ook met betrekking op compensatie de lateren dezelfde rechten geven als de eerdere. Ik noem deze ordeningen de volgorde van de liefde. Maar in tegenstelling tot blinde liefde, die in een gezin probeert kwaad met kwaad te vergelden, is deze liefde wetend. Zij vereffent op helende wijze en maakt een einde aan het slechte met het goede.

Dit wordt geïllustreerd aan de hand van enkele voorbeelden. Als eerst met verwijzing naar de zinnen: “Ik volg je” en “Liever ik dan jij.”

Als iemand innerlijk zulke zinnen zegt, dan laat ik hem deze zinnen uitspreken in het aangezicht van de persoon die hij wil volgen of in wiens plaats hij wil lijden, boeten of sterven. Als hij deze persoon daarbij in de ogen kijkt, kan hij de zinnen niet meer uitspreken. Want hij beseft dan, dat deze persoon ook liefheeft en een dergelijk aanbod zou weigeren. De volgende stap zou zijn, dat hij tegen deze persoon zegt: “Jij bent groot en ik ben klein. Ik buig voor jouw noodlot en ik neem het mijne zoals het mij is gegeven. Zegen me alsjeblieft als ik blijf en als ik jou laat gaan – met liefde.” Dan is hij met deze persoon met een veel diepere liefde verbonden dan wanneer hij namens hem haar diens noodlot op zich wil nemen. En deze persoon zal nu, in plaats van zijn geluk te bedreigen zoals hij misschien had gevreesd, er met liefde over waken.

Of als iemand een overleden persoon in de dood wil volgen, bijvoorbeeld kind dat een te vroeg overleden broertje of zusje achterna wil, dan kan het tot hen zeggen: “Je bent mijn broer of mijn zus, ik acht jou als mijn broer en als mijn zus. Je hebt een plek in mijn hart. En ik buig voor jouw noodlot zoals het altijd was en ik blijf achter mijn lot staan zoals het voor mij bedoeld is.”In plaats van dat de levenden naar de doden gaan, komen de doden naar de levenden en waken met liefde over hen.

Of als een kind zich schuldig voelt omdat het leeft, terwijl zijn broer of zus dood is, kan het tegen de overleden broers en zussen zeggen: “Lieve broer of lieve zus, je bent dood, ik leef nog een beetje, dan ga ik ook dood.” Dan stopt de aanmatiging jegens de doden en juist daardoor kan het overlevende kind leven zonder zich schuldig te voelen.

Of als een gezinslid buitengesloten of vergeten werd, kan de heelheid hersteld worden door het buitengesloten gezinslid te erkennen en te respecteren. Dit is vooral een innerlijk proces. Dan zou bijvoorbeeld een tweede vrouw zegt tegen de eerste moeten zeggen: “Jij bent de eerste, ik ben de tweede. Ik erken dat je plaats voor me hebt gemaakt.” Als de eerste vrouw onrecht is aangedaan, kan ze eraan toevoegen: “Ik erken dat jou onrecht is aangedaan  en dat ik mijn man op jouw kosten heb.” En ze kan zeggen: “Wees alsjeblieft vriendelijk naar me als ik mijn man als mijn echtgenoot neem en houd en wees alsjeblieft vriendelijk voor mijn kinderen.” In familieopstellingen kun je zien dat het gezicht van de eerste vrouw opklaart en dat ze daarmee instemt, omdat ze geacht en gerespecteerd wordt. Dan is de volgorde hersteld en hoeft een kind dit niet meer te vertegenwoordigen.

Ik geef nog een voorbeeld:

Een jonge ondernemer en enig agent voor een product in zijn land komt met zijn Porsche voorgereden en vertelt over zijn successen. Het is duidelijk dat hij iets kan en hij heeft een onweerstaanbare charme.

Maar hij drinkt en zijn accountant maakt hem erop attent dat u voor privédoeleinden teveel geld uit het bedrijf haalt en daarmee het bedrijf in gevaar brengt. Ondanks zijn successen was hij er blijkbaar toch op uit om alles weer te verliezen.

Het bleek dat zijn moeder haar eerste echtgenoot had weggestuurd omdat ze zei dat hij een slapjanus was. Daarna trouwde ze met de vader van deze jongeman en bracht een zoon uit het eerste huwelijk mee in dit nieuwe huwelijk. Maar hij mocht zijn biologische vader nooit meer zien en tot die dag had hij geen enkel contact met hem gelegd. Hij wist zelfs niet eens of zijn vader nog leefde.

De jonge ondernemer merkte, dat hij zichzelf niet toevertrouwde om op de lange termijn succesvol te zijn, omdat hij zijn leven te danken had aan het ongeluk van zijn broer en hij bedacht de volgende oplossing.

Allereerst kon hij erkennen dat het huwelijk van zijn ouders en zijn eigen leven een noodlottige manier aan elkaar geknoopt waren met het verlies dat zijn broer en diens vader hadden geleden.

Ten tweede kan hij nog steeds geluk hebben en houden en de anderen vertellen dat zij evenveel recht op geluk hebben en ze te beschouwen als gelijkwaardig.

Ten derde was hij bereid zijn broer een speciale dienst te bewijzen als erkenning voor zijn bereidheid om een ​​evenwicht te vinden tussen geven en geven. Dus besloot hij samen met zijn broer diens vermiste vader op te sporen en een wederzien tussen hen te regelen.

*

Waar de volgorde van de liefde heerst, stopt de gezinsvergelding voor geschied onrecht. Want de schuld en de gevolgen blijven daar waar ze thuishoren en in plaats van de vage vergeldingsdrang aan compensatie van het kwade, dat voortdurend kwaadheid uit kwaadaardigheid baart, leidt nu compensatie tot het goede.

Dat lukt als de lateren van de eerderen nemen, wat ook de prijs is, en als ze de eerderen eerbiedigen, wat ze ook gedaan hebben, en als het gebeurde, of het nu goed of slecht is, ook voorbij kan zijn. De buitengeslotenen worden gastvrij onthaald en in plaats van ons bang te maken, brengen ze zegen. En wij, als wij in onze ziel hen de plaats gunnen en die hen ook geven, zijn we met hen in vrede en voelen ons, omdat wij allen die tot ons behoren, ook hebben, volkomen en heel.